jeden po drugim
  • spojrzeć po sobie
    23.11.2010
    23.11.2010
    Czy zwrot spojrzeć po sobie jest poprawny? Czy właściwszy będzie spojrzeć na siebie?
  • Co jest po polsku?
    22.10.2002
    22.10.2002
    Słownik języka polskiego: „zawiera wyrazy i wyrażenia pochodzące zarówno ze słownictwa ogólnego, jak i terminy specjalistyczne, które mogą być znane poza kręgiem specjalistów”. Wydawałoby mi się, że słownik języka polskiego powinien zawierać maksymalną liczbę słów, tak by nie było wątpliwości, że dane słowo jest poprawne w tym języku, a tak nie jest.
    A co z tymi nieznanymi poza kręgiem specjalistów? Nie są one ujęte w słowniku języka polskiego, więc co z nimi? Są po polsku czy nie? I jakie kryterium tu decyduje?
    W słownikach języka polskiego moim zdaniem panuje wielka niekonsekwencja. Weźmy np. motylki: paź żeglarz jest, niepylak apollo jest, ale nie ma niepylaka mnemozyny. Jest osinowiec, ale gatunku pokłonnik, do jakiego należy, nie ma (oparłem się na OSPS). Przykłady można by mnożyć.
    I mam dylemat, czytając książkę o motylkach i poznając naprawdę przepiękne z punktu widzenia scrabblisty (tak na marginesie słowo scrabble jest, terminu określajacego osobę grającą w tę grę nie ma w słownikach…?) słówka jak szczakoń, czy terminy nieznane poza kręgiem fachowców są po polsku, czy nie? Dlaczego moim zdaniem czysto polskich słów nie ma w słownikach, albo inaczej – dlaczego są one w tak niekonsekwentny sposób odnotowywane?
  • Kropka po cudzysłowie
    1.02.2016
    1.02.2016
    Dziękuję za poradę , ale przez moje przejęzyczenie wyszło zupełnie inne pytanie.
    Podam przykłady:
    „Rozwiązuję zadanie: »ile jest liczb ośmiocyfrowych?«”,
    „Rozwiązuję zadanie: »Grupę 12 osób dzielimy na 3 zespoły. Ile jest możliwości takiego podziału?«”.
    Czy w 1. przykładzie należy postawić kropkę po znaku zapytania i cudzysłowie? A czy byłoby inaczej, gdyby treść zadania zacząć wielką literą? I jak z kropką na końcu w 2. przykładzie?
  • nie po fi-, nie przed -li
    20.06.2013
    20.06.2013
    Jakie jest uzasadnienie zalecenia, aby nie przenosić wyrazu po początkowej sylabie fi- ani przed końcową sylabą -li? (Zob. A. Wolański, Edycja tekstów, s. 25).
  • pytajnik po pytajniku?
    7.01.2010
    7.01.2010
    Redagowałem niedawno recenzję publikacji pod tytułem Are We East or West? (tytuł kończy się pytajnikiem). W piśmie, dla którego pracuję, tytuły zapisujemy kursywą, bez cudzysłowu. W recenzji jest zdanie: „Co możemy znaleźć w Are We East or West?”. Jak powinno wyglądać jego interpunkcyjne zakończenie? Pytajnik zapisany kursywą należy do tytułu, więc nie kończy samego zdania. Dwa pytajniki obok siebie wyglądają źle. Kropka też nie jest dobrym rozwiązaniem, skoro mamy tu wyraźne pytanie.
    Kłaniam się
  • w czy we? – po raz kolejny
    4.10.2010
    4.10.2010
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy przyimków w i we. Zdaję sobie sprawę, że tego drugiego używamy m.in. wtedy, gdy postępuje za nim wyraz zaczynający się od spółgłoski [w] lub [f] i jeszcze jednej spółgłoski. A co w przypadku niedawnej wiadomości, jaka pojawiła się w gazetach: „Artur Boruc w(e) Fiorentinie”? Teoretycznie powinno być tu w, ale prosto się tego raczej nie wymawia.
    Z wyrazami szacunku
    Tomasz Romaniuk
  • Kraj Kangurów, ale kraj tulipanów, czyli o peryfrazach po raz kolejny
    6.04.2016
    6.04.2016
    Chciałabym zapytać, z czego wynikają różne zasady pisowni zwrotów takich jak kraj piramid, kraj samurajów, kraj tulipanów, kraj fiordów z jednej strony, a z drugiej Kraj Klonowego Liścia, Kraj Kangurów czy Kraj Kwitnącej Wiśni. Najnowszy wielki słownik ortograficzny wskazuje tylko taką pisownię, nie dopuszcza nawet oboczności.

    Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
    Z poważaniem

    Agnieszka Buczkowska
  • jednym słowem
    16.04.2014
    16.04.2014
    Czy nie dziwi Państwa, kiedy po wyrażeniach słowem lub jednym słowem następuje więcej słów? Proszę nie posądzać mnie o logizowanie. Ja nie widzę tu błędu, ale chciałbym się upewnić, czy słusznie.
  • Jedno zdanie, wiele błędów

    29.01.2023
    29.01.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie na temat zasadności postawienia przecinka w zdaniu w artykule opublikowanym na portalu Trojmiasto.pl, który traktuje o dawcach szpiku kostnego.

    Zdanie brzmi: „Już prawie 1 tys. osób w regionie podzieliło się cząstką siebie, ratując życie drugiej osobie walczącej z nowotworem krwi”.

    Czy zdanie tak sformułowane nie sugeruje, że obydwie osoby – dawca i biorca – walczą z nowotworem krwi? Czy nie powinniśmy postawić przecinka pomiędzy „osobie” a „walczącej”?

  • Pobiec na jednej nodze
    14.10.2016
    14.10.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie etymologia zwrotu pobiec na jednej nodze. Mówi się tak, kiedy ktoś ma pobiec szybko, chociaż wydawałoby się, że jeśli ktoś pobiegnie na jednej nodze to potrwa to dłużej, niż gdyby miał biec na przykład na dwóch.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego